Η οροσειρά του Τροόδους αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της Κύπρου. Το μεγαλύτερο μέρος του δάσους Τροόδους καλύπτει μία επιφάνεια 90.000 στρεμμάτων και το 1992 καθιερώθηκε ως Εθνικό Δασικό Πάρκο. Σκοπός αυτού του ορισμού ήταν να διαφυλαχθούν οι οικολογικές, επιστημονικές, ψυχαγωγικές, υδρολογικές και οικονομικές αξίες της περιοχής.

Από το 2002 λειτουργεί Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης στην πλατεία Τροόδους, για την καλύτερη και πληρέστερη ενημέρωση των επισκεπτών του. Εντός του πάρκου λειτουργούν εννέα εκδρομικοί χώροι και τρεις χώροι για κατασκήνωση με όλες τις απαραίτητες ανέσεις. Για τους περιπατητές εντοπίζονται 10 φυσικά μονοπάτια, με το ένα από αυτά να έχει σχεδιαστεί και για αναπηρικά αμαξίδια.

Η χλωρίδα και πανίδα έχει χαρακτηρισθεί πλούσια με πολλά είδη να εντοπίζονται μόνο εντός του πάρκου. Τα πετρώματά του έχουν δημιουργηθεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να θεωρούνται από τα καλύτερα στον κόσμο και έτσι να αποτελούν αντικείμενο επιστημονικής μελέτης. Από γεωλογικής άποψης η έκταση του δάσους βρίσκεται πάνω σε μια μεγάλη ποικιλία πυριγενών πετρωμάτων που περιλαμβάνουν διαβάσεις, γάββρους, πυροξενίτες, δουνίτες, βερλίτες, χαρτζιβουργίτες, σερπεντινίτες, πλαγιογρανίτες και λάβες. Πάνω στα εδάφη αυτά αναπτύχθηκαν πυριτιούχα εδάφη και φαιοχώματα.

Το Εθνικό Δασικό Πάρκο Τροόδους αποτελεί πηγή για τους μεγαλύτερους ποταμούς της Κύπρου, ενώ από τις πενήντα περίπου πηγές του τροφοδοτούνται πολλά χωριά. Οι κυριότερες απειλές για το Πάρκο είναι οι πυρκαγιές, που προκαλούνται συνήθως από ανθρώπινη αμέλεια, το παράνομο κυνήγι πουλιών, η ρύπανση, οι αναψυχικές δραστηριότητες, που προκαλούν ζημιές και τέλος, η υπερβολική χρήση γεωργικών φαρμάκων.