Ελιόμυλος της Παφίταινας
Ο παραδοσιακός Ελιόμυλος της Παφίταινας βρίσκεται στο κέντρο της κοινότητας Σπηλίων. Χτίστηκε τον περασμένο αιώνα, όπως μαρτυρείται από το πιεστήριό του, που φέρει χαραγμένη τη χρονολογία 1894. Ανήκε στην Κατερίνα Κουτσολοϊζή (Παφίταινα) από τα Σπήλια, σύζυγο του Νικόλα Αλεξάνδρου από την Πάφο. Ο ελιόμυλος διέθετε σπαστήρα, του οποίου η «τραπεζιά» ήταν φτιαγμένη από πέτρα. Οι ελιές συνθλίβονταν από μία τεράστια μυλόπετρα, την οποία γύριζαν είτε οι ίδιοι οι χωριανοί, είτε κάποιο γαϊδούρι.
Οι σπασμένες ελιές έμπαιναν σε ζεμπίλια και πιέζονταν με το πιεστήριο. Το λάδι, που έβγαινε μαζί με το νερό, κατέληγε σε «δάνα» (ανοικτό πιθάρι) μέσω μικρού αυλακιού χαραγμένου στη βάση του πιεστηρίου.Το πιεστήριο είναι φτιαγμένο από δρυ. Ο διαχωρισμός του λαδιού από το νερό, γινόταν με ειδικό πήλινο δοχείο ή και τις παλάμες των χεριών. Το λάδι έμπαινε, στη συνέχεια σε πήλινα «αλοιφτά» δοχεία, τις «τζάρες». Όταν ο διαχωρισμός τέλειωνε, τα απόνερα μεταφέρονταν σε άλλο πιθάρι, στην άλλη γωνιά του ελιόμυλου.
Ο ελιόμυλος λειτουργούσε μέχρι το 1955 περίπου. Σταμάτησε να λειτουργεί, όταν γειτονικές κοινότητες απέκτησαν πιο σύγχρονα ελαιοτριβεία και βελτιώθηκαν οι μεταφορές με την επικράτηση του αυτοκινήτου. Η «τραπεζιά» καταστράφηκε, αλλά, ευτυχώς όχι το δρύινο πιεστήριο, και ο ελιόμυλος μετατράπηκε σε στάβλο. Μετά, εγκαταλείφθηκε εντελώς και άρχισε να γκρεμίζεται με την πάροδο του χρόνου.
Το 1990 ο Σύνδεσμος Αποδήμων και Φίλων Σπηλιών – Κουρδάλων αγόρασε τον Ελιόμυλο και στη συνέχεια κάλεσε το Τμήμα Αρχαιοτήτων το οποίο τον κήρυξε σε αρχαίο μνημείο. Το 1993 – 95 αποκαταστάθηκε με έξοδα του Συνδέσμου Αποδήμων και του Τμήματος Αρχαιοτήτων.
Τοποθεσία
Μνημεία
Μνημείο Ηρώων
Το Μνημείο Ηρώων της Λινού ανεγέρθηκε προς τιμή των ηρωικών μορφών του απελευθερωτικού αγώνα 1955-59, Γεώργιου Αντωνίου και Ανδρέα Ζάκου. Το μνημείο αποτελείται από χάλκινες προτομές των ηρώων πάνω σε μαρμάρινες βάσεις. Ο Γεώργιος Αντωνίου γεννήθηκε το
Μνημείο Ηρώων – Γαλάτα
Το Μνημείο των Ηρώων βρίσκεται στο κέντρο του χωριού. Έχει φιλοτεχνηθεί από τον Άνδρο Καζαμία ως μια ένδειξη θαυμασμού, αγάπης και περηφάνιας προς τους ήρωες της Κύπρου, για μνήμη αιώνια και παραδειγματισμό στις μελλούμενες γενεές. Είναι μια στήλη περί
Μνημείο Ηρώων στην Κακοπετριά
Το Μνημείο Ηρώων στην Κακοπετριά είναι αφιερωμένο στους ήρωες, που με τη θυσία τους σφράγισαν τον Εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα του 1955-1959. Τα αποκαλυπτήρια του μνημείου, τελέστηκαν στις 27 Ιουνίου 1993, από τον πρώην Πρόεδρο της Kυπριακής Δημοκρατίας,
Μνημείο Μάρκου Δράκου
Ο Μάρκος Δράκος γεννήθηκε το 1932 στη Λεύκα και φοίτησε στη Σχολή Σαμουήλ. Μυήθηκε από τους πρώτους στην Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών, την ΕΟΚΑ, η οποία αγωνίστηκε ενάντια στην αγγλική αποικιοκρατία. Την 1η Απριλίου 1955, επίσημη μέρα έναρξης του