Ελιόμυλος της Παφίταινας
Ο παραδοσιακός Ελιόμυλος της Παφίταινας βρίσκεται στο κέντρο της κοινότητας Σπηλίων. Χτίστηκε τον περασμένο αιώνα, όπως μαρτυρείται από το πιεστήριό του, που φέρει χαραγμένη τη χρονολογία 1894. Ανήκε στην Κατερίνα Κουτσολοϊζή (Παφίταινα) από τα Σπήλια, σύζυγο του Νικόλα Αλεξάνδρου από την Πάφο. Ο ελιόμυλος διέθετε σπαστήρα, του οποίου η «τραπεζιά» ήταν φτιαγμένη από πέτρα. Οι ελιές συνθλίβονταν από μία τεράστια μυλόπετρα, την οποία γύριζαν είτε οι ίδιοι οι χωριανοί, είτε κάποιο γαϊδούρι.
Οι σπασμένες ελιές έμπαιναν σε ζεμπίλια και πιέζονταν με το πιεστήριο. Το λάδι, που έβγαινε μαζί με το νερό, κατέληγε σε «δάνα» (ανοικτό πιθάρι) μέσω μικρού αυλακιού χαραγμένου στη βάση του πιεστηρίου.Το πιεστήριο είναι φτιαγμένο από δρυ. Ο διαχωρισμός του λαδιού από το νερό, γινόταν με ειδικό πήλινο δοχείο ή και τις παλάμες των χεριών. Το λάδι έμπαινε, στη συνέχεια σε πήλινα «αλοιφτά» δοχεία, τις «τζάρες». Όταν ο διαχωρισμός τέλειωνε, τα απόνερα μεταφέρονταν σε άλλο πιθάρι, στην άλλη γωνιά του ελιόμυλου.
Ο ελιόμυλος λειτουργούσε μέχρι το 1955 περίπου. Σταμάτησε να λειτουργεί, όταν γειτονικές κοινότητες απέκτησαν πιο σύγχρονα ελαιοτριβεία και βελτιώθηκαν οι μεταφορές με την επικράτηση του αυτοκινήτου. Η «τραπεζιά» καταστράφηκε, αλλά, ευτυχώς όχι το δρύινο πιεστήριο, και ο ελιόμυλος μετατράπηκε σε στάβλο. Μετά, εγκαταλείφθηκε εντελώς και άρχισε να γκρεμίζεται με την πάροδο του χρόνου.
Το 1990 ο Σύνδεσμος Αποδήμων και Φίλων Σπηλιών – Κουρδάλων αγόρασε τον Ελιόμυλο και στη συνέχεια κάλεσε το Τμήμα Αρχαιοτήτων το οποίο τον κήρυξε σε αρχαίο μνημείο. Το 1993 – 95 αποκαταστάθηκε με έξοδα του Συνδέσμου Αποδήμων και του Τμήματος Αρχαιοτήτων.
Τοποθεσία
Μνημεία
Πέτρα του Ανδρογύνου
Στην είσοδο της Παλιάς Κακοπετριάς, πλησίον του ανηφορικού δρόμου που καταλήγει στην εκκλησία της Μεταμορφώσεως, ορθώνεται μια μεγάλων διαστάσεων πέτρα, γνωστή ως «Πέτρα του Ανδρογύνου». Σύμφωνα με την παράδοση, κάθε νιόπαντρο ζευγάρι έπρεπε να περπατή
Πέτρινο γεφύρι
Το πέτρινο γεφύρι που βρίσκεται στο χωριό Φλάσου συνδέεται με μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία. Η παράδοση έλεγε πως αν τύχει ποτέ και περάσουν το γεφύρι γαμπρός και νύφη μαζί καβάλα πάνω σε γαϊδούρι από τη Φλάσου στον Άγιο Επιφάνιο ή αντίστροφα, τότε το
Υδροηλεκτρικός σταθμός
Ο υδροηλεκτρικός σταθμός της Κακοπετριάς λειτούργησε για πρώτη φορά το 1926 από τον Χριστόφορο Βασιλείου και είχε ως πηγή ενέργειας το νερό. Οφείλει τη δημιουργία του στο όραμα και την πρωτοβουλία του Κακοπετρίτη Χρίστου Βασιλείου. Σταδιακά, η χρησιμοπ