Κρησφύγετο Χρύσανθου Μυλωνά
Ο Χρύσανθος Μυλωνάς γεννήθηκε στο χωριό Γαλάτα το 1935. Μυήθηκε στην Ε.Ο.Κ.Α. το 1955 και ενώ ακόμα φοιτούσε στην Ε΄ τάξη του Γυμνασίου Σολέας. Υπηρετούσε τον αγώνα μαζί με τον ξάδελφό του Ευαγόρα Παπαχριστοφόρου.
Ήταν πολύ δραστήριος και ανέπτυσσε πρωτοβουλία, διαθέτοντας όλο του το χρόνο στην εκτέλεση διαφόρων αποστολών. Μεταξύ των ευθυνών που είχε ήταν η διανομή φυλλαδίων, η αναγραφή συνθημάτων και η παρακολούθηση των κινήσεων των πρακτόρων των Άγγλων.
Το Μάιο του 1957, κατόπιν εντολής από την ΕΟΚΑ, ανέλαβε μαζί με δυο άλλους συναγωνιστές του την κατασκευή κρησφυγέτου στην περιοχή του, για να δεχθεί μια ανταρτική ομάδα με δυο καταζητούμενους. Το κρησφύγετο βρισκόταν στο δάσος, πάνω στο χωριό Καλιάνα και σ’ αυτό εγκαταστάθηκε η ομάδα του Ευαγόρα Παπαχριστοφόρου. Ο Χρύσανθος ανέλαβε την τροφοδοσία των δύο ανταρτών.
Το βράδυ της 8ης Οκτωβρίου 1957 ο Χρύσανθος Μυλωνάς, μαζί με τον συναγωνιστή του Χαράλαμπο Κουκουλαρίδη ξεκίνησαν από το χωριό τους μεταφέροντας την αλληλογραφία και την τροφή για τους αντάρτες στο ορεινό τους κρησφύγετο, σε απόσταση πέντε χιλιομέτρων από τη Γαλάτα. Εκεί τους ανέμενε ο Μιχαήλ Ασσιώτης, ο οποίος δολοφόνησε το Χρύσανθο πυροβολώντας τον εν ψυχρώ. Ο Ασσιώτης είχε δολοφονήσει προηγουμένως και τον Ευαγόρα Παπαχριστοφόρου μέσα στο κρησφύγετό τους. Ο προδότης παρεδόθη στους Άγγλους που τον φυγάδευσαν στην Αγγλία.
Τοποθεσία
Μνημεία
Γεφύρι Μύλου Γωνιάς
Δίπλα από τον Μύλο της Γωνιάς βρίσκεται και ένα μεγάλο πέτρινο γεφύρι. Πρόκειται για το πρώτο γεφύρι που κτίστηκε στην Κακοπετριά και αποτελούσε την αποκλειστική οδό πρόσβασης μεταξύ Σολέας, Πιτσιλιάς και Μαραθάσας. Από το γεφύρι οι κάτοικοι της Κακοπε
Ελιόμυλος της Παφίταινας
Ο παραδοσιακός Ελιόμυλος της Παφίταινας βρίσκεται στο κέντρο της κοινότητας Σπηλίων. Χτίστηκε τον περασμένο αιώνα, όπως μαρτυρείται από το πιεστήριό του, που φέρει χαραγμένη τη χρονολογία 1894. Ανήκε στην Κατερίνα Κουτσολοϊζή (Παφίταινα) από τα Σπήλια,
Ενετική γέφυρα
Το ενετικό γεφύρι, κτισμένο τον 16ο αιώνα, ένωνε παλαιότερα το χωριό με τη Μονή του Αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή, το πρώτο Δημοτικό Σχολείο και την αγροτική περιοχή που βρίσκεται πέρα από αυτό. Βρίσκεται λίγο πιο κάτω από τη Μονή ανάμεσα σε πανύψηλα πλα
Ηρώο Αγωνιστών της ΕΟΚΑ
Το Ηρώο Αγωνιστών της ΕΟΚΑ βρίσκεται στο κέντρο των Σπηλίων. Είναι ένα σύμπλεγμα τεσσάρων ανδριάντων των αγωνιστών της ΕΟΚΑ που σκοτώθηκαν στα Κούρδαλι στις 20 Ιουνίου 1958, ενώ εκπαιδεύονταν στη χρήση νάρκης: Ανδρέας Πατσαλίδης, Κώστας Αναξαγόρα, Πανα