Το Παγκόσμιο Γεωπάρκο Τροόδους της ΟΥΝΕΣΚΟ βρίσκεται στο κεντρικό τμήμα της οροσειράς του Τροόδους και η έκταση του ανέρχεται στα 1.147 km2. Η περιοχή ανακηρύχθηκε ως γεωπάρκο από την UNESCO το 2015, λόγω της πολύ σημαντικής γεωλογικής και μεταλλευτικής κληρονομιάς που διαθέτει το Τρόοδος. Για  την ανάδειξη και προβολή αυτής της κληρονομιάς έχουν καθοριστεί 50 σημεία γεωλογικού ενδιαφέροντος (γεώτοποι) καθώς και 12 μεταλλεία, όπου καθένα από αυτά έχει καταγράψει και ένα κομμάτι της ιστορίας της γένεσης και ανάδυσης αυτού του μοναδικού βουνού. 

Η γένεση της Κύπρου έχει άμεση σχέση με τη γένεση και την ανύψωση της οροσειράς του Τροόδους. Πρόκειται για το πιο πλήρες και καλύτερα διατηρημένο κομμάτι παλαιού ωκεάνιου φλοιού πάνω στη γη, γνωστό και ως Οφιολιθικό Σύμπλεγμα Τροόδους, το οποίο δημιουργήθηκε μέσα από μία σειρά μοναδικών και πολύπλοκων διεργασιών από τη σύγκλιση των τεκτονικών πλακών της Αφρικής και της Ευρασίας, που κατέστησαν την Κύπρο γεωλογικό πρότυπο για όλους τους γεωεπιστήμονες του κόσμου. Το Οφιολιθικό Σύμπλεγμα Τροόδους συνέβαλε σημαντικά στην καλύτερη κατανόηση της εξέλιξης του πλανήτη μας και ειδικότερα στην ανάπτυξη της θεωρίας της διεύρυνσης των ωκεανών, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα.

Τα πετρώματα της οροσειράς σχηματίστηκαν πριν από 92-82 εκατομμύρια χρόνια περίπου, από ανερχόμενη λάβα κατά μήκος ενός άξονα διεύρυνσης ενός παλαιού ωκεανού, αυτού της Νεοτηθύος, που υπήρχε τότε μεταξύ της Αφρικής και της Ευρασίας. 

Τα πετρώματα της οροσειράς σχηματίστηκαν από τη στερεοποίηση της ανερχόμενης λάβας σε διάφορα βάθη από το βυθό του ωκεανού της Νεοτηθύος μέχρι βάθη δεκάδων χιλιομέτρων. Στη συνέχεια λόγω της σύγκρουσης των τεκτονικών πλακών τα πετρώματα αυτά σταδιακά άρχισαν να ανυψώνονται για να τα βρούμε εμείς σήμερα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας σε υψόμετρο μέχρι 1952 μέτρα. 

Το Οφιολιθικό Σύμπλεγμα του Τροόδους, παρά τη μεγάλη πορεία που διένυσε από τα έγκατα της Γης μέχρι τη σημερινή του θέση, κατάφερε να κρατήσει μαζί όλα τα πετρώματα που το απαρτίζουν, τα οποία ξεκινώντας από τα κατώτερα προς τα ανώτερα στρωματογραφικά μέλη είναι:

– Τα πετρώματα του Μανδύα.
– Τα σωρειτικά ή πλουτώνια πετρώματα.
– Τα φλεβικά πετρώματα.
– Τα ηφαιστειακά πετρώματα (π.χ. προσκεφαλλοειδείς λάβες).
– Τα χημικά ιζήματα (π.χ. φαιοχώματα).